του Κυριάκου Π. Λουκάκου
Armonia Atenea – Από τον Χαίντελ στον Μότσαρτ
Ολοκληρώνοντας το επί του παρόντος τρίπτυχο αφιέρωμά μας στον σχηματισμό «μουσικών της Καμεράτα» που διακρίνονται διεθνώς υπό την επωνυμία Armonia Atenea, επιβεβαιώνουμε, εν πρώτοις και με την αναγκαία βραχύτητα, την υψηλή επίδοσή τους και στη δημοφιλή «Μουσική των Νερών» του Χαίντελ, όπως 20μελής ομάδα την παρουσίασε, στο πλήρες ανάπτυγμα από τις 3 σουίτες της, σε αίθουσα του Κέντρου Πολιτισμού «Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος», στις 6 Ιανουαρίου. Και εν προκειμένω, η ερμηνευτική διαχείριση της εκτενούς ακολουθίας των μερών υπό την διεύθυνση του Γιώργου Πέτρου δεν επιβεβαίωσε απλώς την τεχνική ασφάλεια ακόμη και στην κατ’ εξοχήν ευεπίφορη σε τονικά ολισθήματα κατηγορία των φυσικών κόρνων, αλλά και την εντελή αξιοποίηση του ηχοχρωματικού ενδιαφέροντος των «αυθεντικών» οργάνων για τη διαμόρφωση εύπλαστης φραστικής και αναψυκτικής ρυθμικής άρθρωσης, στο πρότυπο μιας ενδιάμεσης σχολής, του τύπου «Ακαδημίας του Αγίου Μαρτίνου των Αγρών», ο μέντορας της οποίας Sir Neville Marriner είχε εξάλλου διατελέσει καλλιτεχνικός διευθυντής της Καμεράτα, ως ευεργετικό επιστέγασμα ζωής και σταδιοδρομίας.
Όσο πάντως και αν ο Μότσαρτ σε όργανα εποχής δεν αποτελεί πλέον πρωτοτυπία, η επιβεβαίωση της φρεσκάδας και της καλλιεργημένης ηχητικής της Ορχήστρας και σε ρεπερτόριο της κλασικής περιόδου επιβεβαιώνει την πολύτιμη καθιέρωσή της ως έγκυρου σχηματισμού με ταυτότητα. Αυτό τουλάχιστον προκύπτει από την παρακολούθηση μιας ακόμη συναυλίας του επιτυχημένου συνδυασμού στο ΚΠΙΣΝ που μεταδόθηκε μέσω διαδικτύου. Λίγο πριν από το απόγειο της διαδρομής του, η λιγότερο οικεία 33η από τις 46 συμφωνίες του Μότσαρτ, όπως την παρακολουθήσαμε στις 22 Φεβρουαρίου, σηματοδοτεί περισσότερα από προπαρασκευή των «μεγάλων 6». Τη σβέλτη επέλαση στο σφριγηλό allegro assai διαδέχθηκε η λεπτοδουλεμένη έκθεση του αργού μέρους, υποδειγματική στην κλασική της αντίληψη και με αριστοτεχνική προβολή ευτυχημάτων γραφής και ενορχήστρωσης, κυριολεκτικά μουσική για μουσικούς, όπου έλαμψαν έγχορδα και ξύλινα. Ιδιωματικά βιεννέζικη Gemütlichkeit επικράτησε στο μενουέτο και η δαντελένια, κρυστάλλινη ολοκλήρωση του έργου, στην ευγενική κόψη μιας ροκοκό αιχμής, επιβεβαίωσε συνωμοτικό επίπεδο συνέργειας εκτελεστών, ιδιαίτερα απολαυστικό σε παιγνιώδεις καμπές του μοτσάρτειου οίστρου.
Ο Πέτρου έλαβε «τοις μετρητοίς» την αγωγική ένδειξη allegro molto για την πασίγνωστη έναρξη της 40ής συμφωνίας. Δικαίωσε έτσι τη λειτουργικότητα της επανάληψης στο μέρος αυτό, ενώ αποκάλυψε το υψηλό επίπεδο της προετοιμασίας, αφού η ταχύτητα ανέδειξε τη συχνά αγνοούμενη δραματικότητα της γραφής, χωρίς μολαταύτα την ελάχιστη αίσθηση διακινδύνευσης της φυσικότητας και των αναλογιών μιας μουσικής που, σε λιγότερο δόκιμα χέρια, εκπίπτει σε αμήχανο ντιβερτιμέντο, οιονεί αντιδάνειο ενός πειρακτικά βέβηλου «χασάπικου» του Μάνου Χατζιδάκι. Ευκίνητο αλλά ευάερο, το andante κύλισε χωρίς την ενισχυτική προσφυγή σε πλησμονή επαναλήψεων, με τη μουσική να διατηρεί τον αβίαστο αφηγηματικό βηματισμό της παρά την εμπροσθοβαρή φόρτιση ομόθυμης συστράτευσης της εκλεκτής ομάδας. Αξιοσημείωτη τέλος υπήρξε η ελάχιστα αντικλιμακτική λειτουργία των καταληκτικών κινήσεων, με συνεχή αλλά διόλου ναρκισσιστική επισήμανση λεπτομερειών, ένα συνολικό καλλιτεχνικό επίτευγμα που οφείλει να εξελιχθεί σε αφετηρία υπομονετικής καταγραφής και εμπορικής κυκλοφορίας πλήρους κύκλου των έργων αυτών.