του Κυριάκου Π. Λουκάκου
Αστραπές από την Οπερά Κωμίκ και την ΕΛΣ
Σε απόμερο δρόμο τού Βελιγραδίου οδηγηθήκαμε, μαζί με τον πρόεδρο τής «Ενώσεως Ελλήνων Θεατρικών και Μουσικών Κριτικών» Λέανδρο Πολενάκη, για την επίσκεψη στο Μουσείο Nicola Tesla (1856-1943), του πολυεφευρέτη φουτουριστή τής τεχνολογίας, με την περιπετειώδη ζωή και τον συνδυασμό έντονης κοινωνικότητας και μοναστικής απομόνωσης, μιας παρουσίας προφανούς ήδη από το αεροδρόμιο που φέρει το όνομά του.
Πέρασαν χρόνια έως ότου βρεθήκαμε αντιμέτωποι με την πρώτη Ελληνική παρουσίαση τής πλέον πρόσφατης από 4 μελοδραματικές επιδόσεις τού γεννημένου στη Ρώμη Γάλλου συνθέτη Philippe Hersant (*1948), υπό τον τίτλο «Les Éclairs»(2021), σε κείμενο Jean Echenoz. Μια παραγγελία τής Opéra-Comique των Παρισίων, σε συμπαραγωγή τής ιδίας με την Εθνική Λυρική Σκηνή, που φιλοξενήθηκε, για 3 παραστάσεις, στην Αίθουσα «Σταύρος Νιάρχος» τού φαληρικού ΚΠΙΣΝ.
Συνθέτης που ενστερνίζεται την τονικότητα και την ποικίλλει με προσωπικά στοιχεία, αν και μαθητής τού André Jolivet, ο Ερσάν μάς ήταν για χρόνια οικείος από τις εκπομπές του στο δημόσιο Γαλλικό ραδιόφωνο τής France Musiques, προτού μια παραγγελία τού Θεόδωρου Κουρεντζή, κατά την καρποφόρα θητεία του στο Θέατρο τού Περμ των Ουραλίων, μάς αποκαλύψει την υποβλητική δύναμη τής χορωδιακής σύνθεσής του «Tristia», μελοποίησης ποιημάτων κρατουμένων, που πρωτοπαρουσιάσθηκε στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών σε μιαν αλησμόνητη συναυλία του χαρισματικού Βυρωνιώτη Ελληνορώσου. «Οι Αστραπές» διεκδίκησαν την προσοχή τού κοινού ως τετράπρακτη όπερα, με ταχεία εναλλαγή σκηνών και κατ’ ανάγκην σχηματική βιογραφική αναδρομή σε σταθμούς τής ζωής τού Τέσλα, από την μετανάστευσή του στις Ηνωμένες Πολιτείες (1884) έως το παράδοξα αναχωρητικό τέλος του. Στην δική μας πρόσληψη η παρτιτούρα, συμπαθής στην παλέτα τής ενορχήστρωσης (επιστρατεύει και συνθεσάιζερ), πέτυχε γνήσια μελοδραματική απήχηση μόνο μετά την β’ πράξη, όταν η πλοκή επικεντρώθηκε με διεξοδική άνεση στη διαγραφή χαρακτήρων, στη συγκρότηση ατμόσφαιρας και στην ελεγειακή επένδυση συναισθημάτων και αδιεξόδων.
Σε αποκλειστικά γαλλικά χέρια, η σκηνοθεσία, αρχική τού Clément Hervieu–Léger και αναβίωσή της από την Claire Pasquier, με τα λειτουργικά σκηνικά τής Aurélie Maestre, τα κοστούμια εποχής τής Caroline de Vivaise και τους ατμοσφαιρικούς φωτισμούς τού Bertrand Couderc, προσαρμοσμένους από τον Enzo Cescati, υποστήριξε δυναμικά το σκηνικό δρώμενο. Η παράσταση τής 21ης Νοεμβρίου, που παρακολουθήσαμε, ήταν η τελευταία τού αρχιμουσικού Ηλία Βουδούρη, ως του από του έτους 1999 προϊσταμένου τής Ορχήστρας τής ΕΛΣ, και αναμέναμε μνεία στον σημαντικό αυτό καλλιτεχνικό της συνοδοιπόρο. Τον δυσχερέστατο βασικό ρόλο τού μετονομασμένου σε Γκρέγκορ Τέσλα επωμίσθηκε με σκανδαλιστική σκηνική και, κυρίως, μουσική ακρίβεια ο πολυτάλαντος βαρύτονος Χάρης Ανδριανός, με πεντακάθαρη άρθρωση τού Γαλλικού κειμένου. Συγκινητική και φωνητικά κυρίαρχη η νεαρή κοντράλτο Νεφέλη Κωτσέλη ως μονόπλευρα και ερωτικά προσηλωμένη Έθελ, σύζυγος τού Νόρμαν, που υποδύθηκε ο τενόρος Γιάννης Καλύβας με ευχάριστο μέταλλο και επίσης ευκρινή γαλλικά. Οι υψίφωνος Χρύσα Μαλιαμάνη, βαρύτονος Γιάννης Σελητσανιώτης και μπασοβαρύτονος Μάριος Σαραντίδης, καθώς και διακεκριμένοι χορωδοί τής ΕΛΣ υπερασπίσθηκαν -φευ- «ξύλινους» ρόλους, τής δημοσιογράφου, τού Έντισον και τού Πάρκερ…
