«ΔΙΑΛΟΓΟΣ», του Διονυσίου Σολωμού
ΓΙΑ ΠΡΩΤΗ ΦΟΡΑ ΣΕ ΘΕΑΤΡΙΚΗ ΜΟΡΦΗ

270

Σκηνοθεσία – Δραματουργική επεξεργασία: Μαρία Φραγκή

Σκηνικά – κοστούμια: Ανδρομάχη Μοντζολή

Μουσική: Άννα Μουζάκη

Φωτισμοί: Παναγιώτης Μανούσης

Ηθοποιοί: Τάσος Μπλάτζιος (Σοφολογιότατος), Γιώργος Ρουστέμης (Σολωμός), Τάσσος Ζιάκκας (φίλος τού Σολωμού)

 

“Το «ΘΕΑΤΡΟ ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ», συμμετέχοντας στις εκδηλώσεις για τα 200 χρόνια από την Εθνική παλιγγενεσία, παρουσιάζει μια πρωτότυπη θεατρική πρόταση, με ιδιαίτερο καλλιτεχνικό, ιστορικό και παιδαγωγικό ενδιαφέρον.

Πρόκειται για τον «ΔΙΑΛΟΓΟ», γραμμένο από τον σημαντικότερο Έλληνα ποιητή, τον Εθνικό μας ποιητή Διονύσιο Σολωμό, στα 1824, ένα σπουδαίο έργο του πεζού λόγου, που αναδεικνύει θεματικά και φιλοσοφικά το υψηλό επίπεδο της σκέψης του σε ένα μαχητικό, υποδειγματικό κείμενο για την ελεύθερη Ελλάδα, όπως την ονειρεύτηκε και την παρουσίασε με κάθε αφορμή.

Τονίζοντας το ενδιαφέρον μιας σύγχρονης ανάγνωσης αυτών των αριστουργημάτων, που πηγάζει από τη διαχρονικότητα και τη θεμελιακή αξία τους για τον νεοελληνικό κόσμο, αναδεικνύεται μια εποχή ιδιαίτερα σημαντική για πολλούς λόγους: οικονομική και πολιτισμική επανεξέταση, πνεύμα ελευθερίας και εθνικής συνείδησης. Η παιδεία και η μόρφωση που έλαβε στην Ευρώπη ο Σολωμός, δεν μείωσε διόλου την εθνική διάσταση της τέχνης του και τη σημασία της για την ελληνική γλώσσα. Ειδικά στην προσέγγιση του Διαλόγου του, φαίνεται καθαρά η οικουμενική διάσταση και οι αξίες της ελληνικότητας και της ελευθερίας χωρίς προκαταλήψεις”.

Όπως αναγράφεται σε σχετικό δημοσίευμα του Μουσείου Σολωμού & Επιφανών Ζακυνθίων: “το πεζό έργο του Διαλόγου μπορεί να θεωρηθεί συμπληρωματικό του Ύμνου εις την Ελευθερίαν. Στον Ύμνο ο Σολωμός εξυμνεί τα κατορθώματα της ελληνικής επανάστασης του 1821 συνθέτοντας ένα ενθουσιώδες λυρικό ποίημα σε δημώδη γλώσσα. Ο στόχος είναι διπλός: να καταδειχθεί ότι η επανάσταση γίνεται για την απόκτηση της Ελευθερίας και, συγχρόνως, ότι οι επαναστατημένοι Έλληνες έχουν καλλιεργημένη γλώσσα και αξιόλογη λογοτεχνία. Στον Διάλογο, τρία πρόσωπα, ο Ποιητής, ένας Φίλος του και ο Σοφολογιότατος, συζητούν κάποιες βασικές απόψεις του γλωσσικού ζητήματος της εποχής, με φόντο τις πολεμικές επιχειρήσεις στο Μεσολόγγι.

Με επιχειρήματα που δείχνουν τη θεωρητική σκευή του Σολωμού, ο Ποιητής υπερασπίζεται τη γλώσσα του λαού, επιμένοντας για την καταλληλότητά της να εκφράζει υψηλά συναισθήματα και σύνθετες έννοιες. Ο Σοφολογιότατος, από την άλλη, τάσσεται υπέρ της διόρθωσης της «διαφθαρμένης» δημώδους γλώσσας ενώ εύχεται μέχρι και την επιστροφή της αρχαίας ελληνικής γλώσσας. Η συζήτηση διακόπτεται απότομα με την κορύφωση της αντιπαράθεσης του Ποιητή με τον Σοφολογιότατο και το έργο κλείνει με την πικρία και την ανησυχία του Ποιητή: «Μου πονεί η ψυχή μου. οι δικοί μας χύνουν το αίμα τους αποκάτου από το Σταυρό για να μας κάμουν ελεύθερους, και τούτος και όσοι του ομοιάζουν πολεμούν γι’ ανταμοιβή να τους σηκώσουν τη γλώσσα».

Ο Διάλογος, όπως αναγράφεται στο χειρόγραφο αντίγραφο που τον διασώζει, συντάχθηκε το 1824, αλλά η σχεδιαζόμενη δημοσίευσή του από τον Σολωμό δεν πραγματοποιήθηκε ποτέ.

  Το κείμενο του Διαλόγου δημοσιεύεται στη μεταθανάτια έκδοση του σολωμικού έργου από τον Πολυλά (Διονυσίου Σολωμού «Τα Ευρισκόμενα», Κέρκυρα (1859 & 1998) και συμπεριλαμβάνεται στις εκδόσεις Απάντων που ακολούθησαν”.

Αξίζουν θερμά συγχαρητήρια σε όλους τους συντελεστές, επειδή χάρισαν στο κοινό ένα σπουδαίο έργο και μια πολύ ωραία παράσταση. Η σκηνοθέτιδα Μαρία Φραγκή κατάφερε να αποδώσει τόσο την ατμόσφαιρα της εποχής όσο και το περιεχόμενο του Διαλόγου, έχοντας κάνει και τη Δραματουργική προσαρμογή του κειμένου. Η Ανδρομάχη Μοντζολή δημιούργησε ένα λιτό μα και άκρως λειτουργικό σκηνικό και όμορφα κουστούμια εποχής, που συνέτειναν στην απόδοση του έργου. Η Άννα Μουζάκη συνέθεσε την ωραία πρωτότυπη μουσική και το υπέροχο τραγούδι που ακούγεται στην παράσταση (ερμηνευμένο από την ίδια), στοιχεία που συνέβαλαν αποτελεσματικά σε αυτή, που φωτίστηκε ευφάνταστα από τον Παναγιώτη Μανούση.  Οι τρεις ηθοποιοί: Τάσος Μπλάτζιος (Σοφολογιότατος), Γιώργος Ρουστέμης (Διονύσιος Σολωμός) και Τάσσος Ζιάκκας (φίλος τού Σολωμού) έδωσαν τον καλύτερο εαυτό τους πάνω στη σκηνή (με κορυφαίο τον κύριο Μπλάτζιο) σε πολύ απαιτητικούς ρόλους, καθώς ήταν υποχρεωμένοι να αποδώσουν γλωσσικές εκφράσεις από ελληνικές ντοπιολαλιές μέχρι ιταλικά αποσπάσματα ποιητικών έργων, αλλά και να δείξουν την αντίθεση των δύο απόψεων (Δημοτικιστών – Καθαρεύουσιάνων), η οποία κορυφώνεται σταδιακά, σε ένα κρεσέντο ερμηνευτικής δεξιοτεχνίας. Οι θεατές αντάμειψαν όλους τους συντελεστές στο τέλος, με δυνατό χειροκρότημα και πολλά «μπράβο».

Η παράσταση δόθηκε στα πλαίσια του 6ου Μεσογειακού Φεστιβάλ του Δήμου Καλλιθέας, στις 16/9/21, με ελεύθερη είσοδο για το κοινό.

 

Σεπτέμβριος 2021                                                                                                           «Χώρος Πολιτισμού & Νεολαίας»

                                                                                                                                      Ματζαριωτάκη & Εσπερίδων

                                                                                                                                      Καλλιθέα