Idomeneo επιπέδου από το ανανεωμένο Δημοτικό Θέατρο της Αθήνας

15

του Κυριάκου Π. Λουκάκου

Τολμηρά και με οραματική στοχοθεσία εξελίσσεται ο καλλιτεχνικός προγραμματισμός των Ολυμπίων – Μουσικού Δημοτικού Θεάτρου Μαρία Κάλλας, αποδεικνύοντας τις δυνατότητες κάθε ανάλογου θεσμού, όταν πλοηγείται (πράγμα εξαιρετικό στα καθ’ ημάς) από ειδήμονες του αντικειμένου που καλούνται να επωμισθούν. Έτσι, ακόμη και ριψοκίνδυνα εγχειρήματα αποκτούν νόημα για όσους μας διεκδικούν σχέση ουσίας με το εγχώριο λόγιο μουσικό ακρόαμα. Όπως λοιπόν «η καλή μέρα φαίνεται από το πρωί», έτσι και η προσέλευσή μας στην επίσημη πρεμιέρα του κύκλου 4 παραστάσεων της νεανικής opera seria «Idomeneo, Re di Creta» του W.A. Mozart, το βράδυ της Δευτέρας 28 Μαρτίου, σηματοδοτήθηκε, πέραν της αυτοπρόσωπης παρουσίας του Δημάρχου Αθηναίων, διόλου αυτονόητης από την προσωπική μας εμπειρία σειράς «πρώτων πολιτών» της Πρωτεύουσας, επιπλέον από μεστά και εύληπτα ενημερωτικά κείμενα στο κομψό και περιεκτικό, δωρεάν διανεμόμενο, συνοδευτικό βιβλιάριο της αναβίωσης. Γιατί τόσο το δισέλιδο του Διευθυντή Olivier Descotes, σε  υποδειγματική μετάφραση του Γιώργου Βλαστού, όσο και το εκτενέστερο του μαέστρου και σκηνοθέτη Γιώργου Πέτρου, αποτελούσαν πραγματική πηγή πληθώρας πληροφοριών και παρατηρήσεων για την όπερα, με απλές και εύληπτες διατυπώσεις, χωρίς τεχνικούς ακκισμούς και βερμπαλιστική κενολογία, επιπλέον δε σε δυσεύρετης επιμέλειας Ελληνικά.

Με δεδομένο λοιπόν ότι, αν και αρχαϊκός, ο «Ιδομενεύς, Βασιλεύς της Κρήτης» αποκαλύπτει χειμαρρώδη δεινότητα του νεαρού συνθέτη σε ένα ήδη αναχρονιστικό είδος, το οποίο ανανεώνει πολλαπλώς τόσο προς την κατεύθυνση της συνεχούς σύνθεσης όσο και της επαύξησης των σκηνών συνόλου μονωδών και χορωδών, η μουσική διεύθυνση του Πέτρου, επικεφαλής της Χορωδίας του Δήμου Αθηναίων και της Εθνικής Συμφωνικής Ορχήστρας της ΕΡΤ, υπήρξε εγγυητής της συνοχής του μουσικού και δραματουργικού αποτελέσματος, έστω και με την επιφύλαξη προτίμησης για περισσότερο χώρο σε λυρικές παραγράφους αυτής της θαυμαστής παρτιτούρας.  

Συγκριτικά με προηγούμενες αξιομνημόνευτες αναβιώσεις (φυσικά και με την τελευταία του αείμνηστου James Levine από τη Μετ), η επίκαιρη διεθνής διανομή της Αθηναϊκής δυστοπικής μεταπολεμικής μεταφοράς του έργου (με σκηνικά Πάρι Μέξη και κοστούμια Γιωργίνας Γερμανού) είχε σχεδόν αποκλειστικά Ελληνικό άρωμα. Εξαίρεση ο οικείος μας Πολωνός τενόρος Krystian Adam, που ερμήνευσε τον τραγικό ήρωα του Τρωικού Πολέμου με δωρική αρρενωπότητα, αλλά και δεξιοτεχνία στη μεγάλη άριά του «Fuor del mar». Το ότι ο δεύτερος τενόρος Βασίλης Καβάγιας έκλεψε την παράσταση σε επιδοκιμασία κοινού με τη δική του, ως έμπιστος Αρβάκης, επιβεβαιώνει το συνολικό κύρος της ομάδας. Σταθερή αξία ο διάδοχος Ιδάμανθυς της μεσοφώνου Μαίρης Έλεν Νέζη, που συνδυάσθηκε εύστοχα με την Ίλια της υψιφώνου Μυρσίνης Μαργαρίτη, αντιμέτωπης πάντως με κάποια αδιαθεσία. Η λυρική ποιότητα της Μυρτούς Παπαθανασίου εξηγεί γιατί έλαμψε περισσότερο στην τρυφερή άρια της Ηλέκτρας από τη β’ πράξη παρά σε ξεσπάσματα της μαινάδας  που δοκίμασαν την τονική ακρίβειά της σε στρατοφαιρικές εκτινάξεις. Βινιέτες τέλος για  τον Αρχιερέα του Ιωάννη Καλύβα και, κυρίως, την εύρωστη Φωνή του Μαντείου του ηχηρού Γιώργου Παπαδημητρίου. Ένας χώρος ανακτά την ταυτότητα προορισμού του!