Του Κυριάκου Π. Λουκάκου
Δεν ανακαλούμε Φεστιβάλ Αθηνών χωρίς συμμετοχή τής Κρατικής Ορχήστρας Θεσσαλονίκης, για χρόνια υπό την διεύθυνση του αείμνηστου Γιώργου Θυμή, τα δε αρκετά τελευταία με την δυναμική ηγεσία τής καλλιτεχνικής διευθύντριάς της Ζωής Τσόκανου. Η συναυλία τής 24ης Ιουνίου στο Ωδείον Ηρώδου τού Αττικού επιβεβαίωσε την βελτίωση τού μέσου επιπέδου απόδοσης τού Συνόλου στη διάρκεια της θητείας της.
Η ελληνική προγραμματική πτυχή, που οφείλει να αναδεικνύει ένας σχηματισμός σαν την ΚΟΘ βάσει και της καταστατικής της αποστολής, υπηρετήθηκε με το βραχύ αλλά μελωδικά και ενορχηστρωτικά αξιομνημόνευτο «Λυρικό Ιντερμέδιο» του Γεωργίου Αξιώτη (1875-1924), υπό την «μουσικολογική εποπτεία» του Βύρωνος Φιδετζή, έργο δηλωτικό μελοδραματικής αναφοράς και επιρροής τής φοίτησης τού μουσουργού σε φημισμένο Ωδείο της Νεαπόλεως. Με ελάχιστα μέχρι στιγμής ανακαλυφθέντα και ακόμη λιγότερα δημοσιευμένα τεκμήρια τής δημιουργίας του, ο προερχόμενος από τον Ελληνισμό τής Ουκρανικής Μαριούπολης και οικογενειακώς μετεγκατεστημένος στην Αθήνα (1887) συνθέτης, γνωστότερος ως ο πατέρας της λογοτέχνιδας Μέλπως Αξιώτη, αναμένει την πληρέστερη ανέλκυσή του από τα ύδατα της ιστορικής λήθης.
Μαλακά και εσωτερικά διολίσθησε η ΚΟΘ στην ερμηνεία τού κονσέρτου για βιολί τού Τσαϊκόφσκι, που ακολούθησε πριν το διάλειμμα, σε αντίληψη σύμπραξης δωματίου με τον σολίστ Daniel Lozakovich, που η Μαέστρος συντρόφευσε με φυσικότητα προσχώρησης στον συνεχώς εναλλασσόμενο, πληθωρικό λυρισμό μιας πλούσιας σε ευρήματα και «περιπέτειες» μουσικής. Από την πλευρά του ο Καναδός δεξιοτέχνης διακρίθηκε για την τονική του ακρίβεια και το ανάπτυγμα τής δυναμικής ακόμη και στην καντέντσα τού εκτενούς α’ μέρους, επιτυγχάνοντας τη στιβαρή προβολή ανεπαίσθητων piani στην αδυσώπητη ακουστική του Ηρωδείου. Χαλύβδινη τεχνική με βελούδινο γάντι επιβεβαίωσε ο 20χρονος και στην canzonetta, με απέριττη άδουσα γραμμή, σε διακριτικές ερωταποκρίσεις με τα ξύλινα και σπάνια εσωτερικότητα στην επαναφορά τού θέματος υπό τον σχολιασμό τού κλαρινέτου. Πεντακάθαρη στη σαφήνεια τής άρθρωσής της και η εκτύλιξη τού φινάλε, με την ταχύτητα να μην υπονομεύει κατ’ ελάχιστον την ακεραιότητα εκφοράς τού κάθε φθόγγου και με την μετάπτωση από την λαϊκότροπη αδρότητα στην εσωστρέφεια να οικονομείται αβίαστα από σολίστ και πόντιουμ. O φιλοξενούμενος φιλοδώρησε τις ενθουσιώδεις επευφημίες με δεύτερο encore το 24ο καπρίτσιο τού Παγκανίνι!
Αργότερα, ο εξάρχων Αντώνης Σουσάμογλου παραχώρησε τη θέση του στον Σίμο Παπάνα για την «Scheherazade» του Νικολάι Ρίμσκυ – Κόρσακωφ, που ολοκλήρωσε την εκδήλωση. Στωική όπως συχνά, η Τσόκανου διαχειρίσθηκε με αξιοπρόσεκτα πειθαρχημένο λυρικό οίστρο τα κεφάλαια τής ανατολίτικης ερωτικής πλοκής. Η διαύγεια τής εκτέλεσης, στην οποία συνέβαλαν η εκφραστική οργανική υποκριτική τού Παπάνα στον επώνυμο ρόλο τού έργου και οι ομάδες εγχόρδων και ξύλινων, δικαίωσε την «πανθεϊστική» ροπή τής μαέστρου για προβολή κάθε οργανικής φωνής στο έπακρο τής προσοχής που τής αναλογεί. Αν και θα επιθυμούσαμε μια πιο ανάλαφρη έναρξη της γ’ κίνησης, γοητευθήκαμε από την ηχητική αναπαράσταση του υδάτινου στοιχείου και βιώσαμε την κλιμάκωση συντριβής τού πλοίου ως tour de force μιας επαΐουσας, ώριμης μπαγκέτας….
