του Κυριάκου Π. Λουκάκου
Έχουμε αναρίθμητες φορές εκθειάσει τη θερμή ακουστική και την συνακόλουθη ατμόσφαιρα τής αίθουσας “Δημήτρης Μητρόπουλος” του Μεγάρου των Αθηνών και σε αυτό το θαλπερό πλαίσιο εγκαινιάσαμε τις μουσικές εμπειρίες μας για το εισέτι νέο 2023. Ο τρίπτυχος κύκλος «Έλληνες σολίστ στην ΑΔΜ» συνάρμοσε στενά προσωπικές και ευρύτερα πνευματικές «οικογενειακές» καλλιτεχνικές δυνάμεις, όχι απλώς Ελληνικές με την εξ αίματος και την Ισοκράτειο διάσταση του όρου, αλλά και με διευρυμένη σε οικουμενική τη διασταλτική πτυχή του. Γιατί με την βιολονίστα Δανάη Παπαματθαίου-Μάτσκε συνέπραξε τόσο ο διακεκριμένος πανεπιστημιακός καθηγητής και πιανίστας Uwe Matschke, αδιαμφισβήτητα πολιτογραφημένος στη συνείδησή μας μέσω των εμφανίσεων, ηχογραφήσεων και εκπαιδευτικών του επιτευγμάτων (ενδεικτικά ο κύκλος από τις 32 σονάτες του Μπετόβεν που οργάνωσε για τους φοιτητές του τον καιρό του εγκλεισμού), όσο και η επίσης Γερμανίδα βιολοντσελίστα Kerstin Feltz, υψηλής Ρωσικής σχολής και μεγάλη αποκάλυψη τής κοινής τους συναυλίας στις 17 Ιανουαρίου.
Το πρόγραμμα εγκαινίασε το 1ο από τα τρίο με πιάνο τού Γιοχάννες Μπραμς και, αν στοίχημα τής μουσικής δωματίου εν γένει είναι η ενδοσυνεννόηση και το βάθος επικοινωνίας των εκτελεστών, τότε το πολύτιμο αυτό και δυσεύρετο στοιχείο εκπέμφθηκε εξ αρχής με την γεμάτη ανενδοίαστο πάθος είσοδο τού τσέλου που οδήγησε σε μιαν εξ ίσου ορμητική και αβίαστη πλημμυρίδα του α’ μέρους. Οι ανταλλαγές πιάνου και εγχόρδων ήταν εύγλωττες, πάλλουσες και βιωματικές αναδύοντας ιλαρό φως από μια παρτιτούρα που, όπως πολλή από τη μουσική τού Βορειογερμανού, μπορεί, σε λιγότερο ικανά «χέρια», να ηχεί βαριά και σκυθρωπή. Κι όλα αυτά χωρίς συσκότιση τής εσωτερικής διαύγειας τής γραφής και ταυτόχρονα με τις λυρικές εκλάμψεις πλήρεις, μυώδεις και με τήρηση τού μέτρου αυτής τής πληθωρικής αλλά ουδέποτε ανοικονόμητης μουσικής. Ήταν ένας Μπραμς διάφανος, άδων, λυρικά αξιέραστος, με τη συμβιωτική κυριαρχία των καλλιτεχνών να επιβεβαιώνεται και στις ενδιαφέρουσες «περιπέτειες» τού σκέρτσο, μπετοβενικού στην εφόρμησή του και σταδιακά έκθετου στις ακτίνες μιας κεντροευρωπαϊκής λιακάδας. Αλησμόνητο παραμένει το καντάμπιλε τής Φελτς στο αντάτζιο, εφαλτήριο δυσεύρετου συλλογικού εκφραστικού αποτυπώματος με μυσταγωγική κατάληξη.
Αντίστοιχα σαφής στη δομική της πραγμάτωση, όπως και στην άλλοτε εφιαλτική κι άλλοτε σαρκαστική ενδιάθεσή της αναδείχθηκε, μετά το διάλειμμα, και η ερμηνεία του 2ου από τα τρίο τού Ντμίτρι Σοστακόβιτς. Και σε αυτή την ελάχιστα κονφορμιστική ατμόσφαιρα ενός εξωγενούς κι ενός εσωτερικού πολέμου οι 3 μουσικοί έλαμψαν με σύμπραξη βαθιάς και ανυπόκριτης ενσυναίσθησης. Η μέχρι κεραίας αναλυτικότητα τής εκτέλεσης δεν λειτούργησε περιοριστικά, αλλά ως όχημα μιας βαθύτατα προσωπικής μουσικής παραφοράς, εκστατικής με όλο το υπαρξιακό περιεχόμενο τού όρου και με το λάργκο ως ρέκβιεμ τής άγριας εποχής μας πριν τον «μακάβριο χορό» τού φινάλε. Η απόλυτη κοινή κατάδυση στο έργο, αλησμόνητα οπτικοποιημένη από τη μαινάδα Φελτς, εξηγεί γιατί ο DSch παραμένει τόσο οικουμενικός τη στιγμή που η μεγάλη πατρίδα του δαπανά το πολιτιστικό της κεφάλαιο στον άδικο και αιματηρό πόλεμο ενός δικτάτορα!
