Έλλη Σολομωνίδου Μπαλάνου

Η Έλλη Σολομωνίδου Μπαλάνου γεννήθηκε το 1931 στο Ψυχικό. Η μητέρα της Σοφία Αντωνιάδη γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη και ο πατέρας της Σπύρος Σολομωνίδης (νομικός, πολιτικός,) στη Σμύρνη. Ο παππούς της Σωκράτης Σολομωνίδης στην Σμύρνη ήταν ο εκδότης των εφημερίδων “ΑΜΑΛΘΕΙΑ” και “ΘΑΡΡΟΣ”, ενώ ο θείος της Χρήστος Σολομωνίδης (νομικός, πολιτικός, συγγραφέας) θεωρείται ο κατ’ εξοχήν Σμυρναιογράφος καθώς στα βιβλία του διασώθηκαν πάμπολες πτυχές της ζωής της Σμύρνης πριν από το 1922.
Η πρώτη επαφή της με την Όπερα έγινε στην ηλικία των επτά ετών, όταν στην Ιταλοκρατούμενη Ρόδο όπου έζησε για κάποια χρόνια, παρακολούθησε τις επτά παραστάσεις που έδωσε η «Σκάλα» του Μιλάνου.
Αποφοιτώντας από το Αρσάκειο Ψυχικού, παρακολούθησε μαθήματα ζωγραφικής στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών με τον Γιάννη Μόραλη και σκηνογραφίας – ενδυματολογίας στο Αθηναϊκό Τεχνολογικό Ινστιτούτο Δοξιάδη, με δασκάλους τους Γιάννη Τσαρούχη, Σπύρο Βασιλείου και Τάσσο. Φοίτησε επίσης στο Γαλλικό Ινστιτούτο Αθηνών, στο Ιταλικό Ινστιτούτο Αθηνών και αργότερα, Ιστορία της Τέχνης με υποτροφία στην Universita per Stragnieri (Perugia της Ιταλίας).

Η πεντάχρονη θητεία της ως μακετίστας-ακουαρελλίστας σε γνωστό Αθηναικό γραφείο διακόσμησης εσωτερικών χώρων, εμπλούτισε τις γνώσεις της όσον αφορά την ιστορία της αρχιτεκτονικής, των στυλ και των επίπλων.

Λόγω των μουσικών της γνώσεων, το 1952 προσελήφθη μετά από διαγωνισμό στο Εθνικό Ίδρυμα Ραδιοφωνίας (ΕΙΡ) ως μουσικός παραγωγός και ενίοτε για να επιμελείται μουσικά εκπομπές ραδιοφωνικού θεάτρου. Το 1966 υπήρξε η πρώτη σκηνογράφος και ενδυματολόγος  στο Θεατρικό τμήμα της τότε νεοϊδρυθείσης Ελληνικής Ραδιοφωνίας Τηλεόρασης (ΕΡΤ).
Συνεργάστηκε συχνά ως σκηνογράφος – ενδυματολόγος με την Εθνική Λυρική Σκηνή (Βέρθερος, Μανόν, Μανόν Λεσκώ, Κοντέσσα Μαρίτσα, Συλφίδες, Ζιζέλ, Κάρμεν, Δον Κιχώτης), και ως μουσικός επιμελητής με το Εθνικό Θέατρο και και άλλα Αθηναϊκά Θέατρα.

Από το 1961 ξεκίνησε τακτική συνεργασία με την εφημερίδα “ΜΕΣΗΜΒΡΙΝΗ” και το περιοδικό “ΕΙΚΟΝΕΣ” της Ελένης Βλάχου αποτυπώνοντας με τα σκίτσα της τα καλλιτεχνικά δρώμενα στις στήλες της θεατρικής, μουσικής και χορευτικής κριτικής. Τα σχέδιά της από τις παραστάσεις, δημοσιεύονταν μαζί με τις κριτικές των Μίνου Δούνια, Γιώργου Λεωτσάκου, Μανώλη Σκουλούδη, Αλέξη Διαμαντόπουλου, Τάκη Δρομάζου και Τάσου Λιγνάδη. Από το 1974 έως και το 2011 συνέχισε στην εφημερίδα “ΚΘΗΜΕΡΙΝΗ” συνοδεύοντας με τα σκίτσα της τις κριτικές των Τάσου Λιγνάδη, Στάθη Δρομάζου, Γιάννη Βαρβέρη, Σπύρου Παγιατάκη, Νίκου Δοντά, Ρένας Αγγουρίδου και Ανδρέα Ρικάκη. Σχέδια της επίσης φιλοξενήθηκαν συχνά στη στήλη “Σημειωματάριο” της Ελένης Μπίστικα.

Στα χιλιάδες σκίτσα του Αρχείου της αποτυπώνεται μισός αιώνας πολιτιστικής ζωής των Αθηνών: ζωντανεύουν όλα τα ιερά τέρατα του Θεάτρου, της Μουσικής και του Χορού, Έλληνες και ξένοι που παρήλασαν στις σκηνές του Ηρωδείου, της Επιδαύρου των Αθηναικών Θεάτρων, του Μεγάρου Μουσικής, αναγνωρίσιμοι πλέον διαχρονικά με τις λιτές αφαιρετικές γραμμές της. Όπως χαρακτηριστικά είπε ο Γιάννης Τσαρούχης: «…H Έλλη Σολομωνίδου Μπαλάνου είναι από ’κείνα τα πρόσωπα της εποχής μας…
Σκιτσάρει όχι για να δείξει το ντοκουμέντο ενός γεγονότος, αλλά ένα ντοκουμέντο της ψυχής της…»

Έργα της έχουν παρουσιαστεί σε ατομικές Εκθέσεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό και έχει εικονογραφήσει πολλά βιβλία.

Μέρος του Αρχείου της έχει εκδοθεί σε δύο τόμους (Εκδόσεις Λ. Μπρατζιώτη):

“30 Χρόνια σκίτσα, Θέατρο – Μουσική – Χορός”        (1988)
“Σχέδια Έλλης Σολομωνίδη Μπαλάνου, 1987-2007”   (2008)

Έχει τιμηθεί από το Υπουργείο Πολιτισμού, την Ένωση Σμυρναίων, την Ένωση Ελλήνων Θεατρικών και Μουσικών Κριτικών, το Σωματείο Ελλήνων Χορογράφων, το Σωματείο Gina Bahauer. Αρχικά επίτιμο και εν συνεχεία τακτικό μέλος της Ενώσεως Ελλήνων Θεατρικών και Μουσικών Κριτικών, χρημάτισε μέλος κριτικών επιτροπών της και του Διοικητικού της Συμβουλίου.

Το 2011 βραβεύθηκε σε λαμπρή τελετή από την Ακαδημία Αθηνών «για το σύνολο της καλλιτεχνικής της δημιουργίας σε σχεδιάσματα τα οποία συνθέτουν ένα συνεχές χρονικό της θεατρικής, της μουσικής και της καλλιτεχνικής επικαιρότητας της Ελλάδος».

Είναι μέλος του Ελληνικού Κέντρου του Διεθνούς Ινστιτούτου Θεάτρου (ΙΤΙ), του Διεθνούς Συμβουλίου Χορού της Ουνέσκο (CID), της Ενώσεως Σμυρναίων, του Σώματος Ελληνικού Οδηγισμού (ΣΕΟ), του Εθνικού Ιστορικού Μουσείου (Παλαιά Βουλή), του Κέντρου Μελέτης και Έρευνας του Ελληνικού Θεάτρου (Θεατρικό Μουσείο), των φίλων του Μουσείου της Πόλεως των Αθηνών, των φίλων του Φιλολογικού Συλλόγου Παρνασσού. Eίναι εταίρος της Φιλεκπαιδευτικής Εταιρείας και μέλος του Συλλόγου Αποφίτων (ΣΑΦΕ).