Καβάκος και ΚΟΑ για την Ουκρανία

6

του Κυριάκου Π. Λουκάκου

       Δεν θα επανέλθουμε στον θόρυβο σε σχέση με την πρωτοβουλία του Λεωνίδα Καβάκου για συναυλίες υπέρ της Ουκρανίας, που  παρέβλεψε ότι ζούμε σε χώρα έκθετη στην καθημερινή παρενόχληση ενός επιθετικού γείτονα. Εν τέλει, πάντως, το Σαββατόβραδο της 4ης Ιουνίου, κατευθυνθήκαμε  στην αίθουσα «Χρήστος Λαμπράκης» (Φίλων τής Μουσικής) του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών για μια συναυλία υπό  την μουσική διεύθυνση τού διεθνούς φήμης καλλιτέχνη, που περιόρισε τη σολιστική του συνεισφορά για την συγκεκριμένη περίσταση υπέρ της μπαγκέτας, με την οποία έχει ήδη εγκαινιάσει μια δεύτερη, αναπτυσσόμενη σταδιοδρομία. Η συναυλία τελούσε υπό την αιγίδα της Υπάτης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τούς Πρόσφυγες, με ειδική ομάδα στόχευσης τα παιδιά τής αμυνόμενης χώρας, αλλά η ισχνή διαφημιστική προβολή που προηγήθηκε δεν διασφάλισε την αθρόα προσέλευση του Αθηναϊκού κοινού, ενώ δεν έλλειψε και η μεμονωμένη, αλλά ηχηρή αντίδραση κατά της  εκπροσώπου τής UNCHR, που προλόγισε την εκδήλωση, με την φωνασκούσα να αποχωρεί κατόπιν από την αίθουσα!

     Το πρόγραμμα εγκαινίασε το κονσέρτο για 2 βιολιά και έγχορδα BWV 1043 τού Johann Sebastian Bach που συνδύασε τον Καβάκο με τον νεαρό μαθητή του Dmytro (Dmitry) Udovichenko  (*Χάρκοβο 1999). Μια ερμηνεία που κατέγραψε το αποτύπωμά της στο αργό μέρος, με τον διάλογο των δύο δεξιοτεχνών να αναπτύσσει μουσικότητα κοινής αναπνοής. Στις εξωτερικές κινήσεις δεν αποφεύχθηκαν στιγμές ελλιπούς συγχρονισμού με τα έγχορδα, που περισσότερες δοκιμές και στωικότερα tempi ίσως θα είχαν αποτρέψει.

      Αμηχανία εξέπεμψε όμως και η ολοκλήρωση του πρώτου κεφαλαίου της βραδιάς με τα αργά μέρη της συμφωνίας κοντσερτάντε Κ.364 τού W.A.Mozart και του κοντσέρτου για βιολί του Jan Sibelius, σελίδες που απέτυχαν να εξαντλήσουν το εκφραστικό τους ανάπτυγμα αποσπασμένες από τη θέση τους, ως ενδιάμεσες τριμερών συνθέσεων. Για το andante τής πρώτης ο διακεκριμένος με βραβεία Joachim, L.Kogan και Heifetz Ουκρανός συνδυάσθηκε με τον επίσης βραβευμένο κορυφαίο στις βιόλες τής ΚΟΑ Ίωνα – Ηλία Μιχαηλίδη σε μια χειμαρρώδη ανάγνωση χωρίς ρομαντικούς αναχρονισμούς. Εξομολογητικά λυρική και παθιασμένη επίδοση κατέγραψε ο Ουντοβιτσένκο και στον Σιμπέλιους, με καλλιεπή, μεστό και μουσικό ήχο. Μόνη εν προκειμένω αλλά ουσιώδης ένσταση η υπέρμετρη ενθάρρυνση κόρνων και χάλκινων της Κρατικής μας Ορχήστρας που θάμβωσε την ηχητική εικόνα.

      Η δυναμική, χωρίς εκπτώσεις στον λυρισμό της, ανάγνωση τής  πρώτης κίνησης τής 4ης συμφωνίας του J. Brahms, που ολοκλήρωσε την εκδήλωση, έμοιαζε να κατακυρώνει στον Καβάκο την ουσία υπηρέτησης αυτής της μουσικής, που δεν ευνοείται από εσωτερική αγωγική επιτήδευση. Στη συνέχεια όμως ο ίδιος υπερφόρτωσε, φραστικά και εκφραστικά, τo όχι  αναγκαίως αργό andante moderato, ενώ το -δίκην σκέρτσο- allegro giocoso δοκιμάσθηκε λόγω μιας ακόμη υπερβολικής ταχύτητας στην εκτέλεσή του. Μάς αντάμειψε όμως η οργανωμένη κλιμάκωση τής καταληκτικής passacaglia που οδήγησε σε καθαρτήριο πέρας την ιδιαίτερη αυτή συμφωνία, έστω και αν αισθανθήκαμε και εδώ κάπως υπερβολική την επίταση της δυναμικής και τη θεατρική διόγκωση ενός αναντιρρήτως δραματικού συμφωνικού αφηγήματος.