του Κυριάκου Π. Λουκάκου
Πουθενά ίσως στην ιστορία της Μουσικής δεν επιβεβαιώνεται με παρόμοια ένταση η πασίγνωστη ρήση «Αναζητήσατε την Γυναίκα», όπως στην περίπτωση τής Clara Wieck σε σχέση με τον πρόωρα χαμένο σύζυγό της Robert Schumann και τον ισοβίως συνδεδεμένο μαζί της φίλο του Johannes Brahms. Και μάλιστα όχι ως απλού παραστάτη μιας κοινής ζωής, αλλά ως ισότιμου rector spiritus στην δημιουργική πορεία των δύο αυτών μεγάλων του κεντροευρωπαϊκού ρομαντισμού. Η δική της ισχυρή σκιά ήταν αισθητή αυτό το ιδιαίτερο βράδυ τού Αγίου Βαλεντίνου (14/02/2023) στην αίθουσα «Χρήστος Λαμπράκης» (Φίλων της Μουσικής) του Μεγάρου των Αθηνών, όχι μόνον σε σχέση με την δημιουργία και την πατρότητα των μονάκριβων κουιντέτων με πιάνο των προαναφερθέντων συνθετών, αλλά και μέσα από την ερμηνευτική συμπαράταξη των πέντε εκλεκτών δεξιοτεχνών για τις ανάγκες αυτού του δεύτερου -και προς ώρας τελευταίου- σταθμού τού κύκλου εκδηλώσεων υπό τον τίτλο «Kavakos and Friends».
Το πρόγραμμα εγκαινίασε το κουιντέτο με πιάνο σε μι ύφεση μείζονα, έργον 44, του Σούμαν, το ιστορικά πρώτο μιας σεβαστής ακολουθίας έργων μουσικής δωματίου γι’ αυτή την οργανική διανομή, όπως υπενθύμισε στα εξαιρετικά προγραμματικά του σημειώματα ο ομότεχνος τής Κλάρας Τίτος Γουβέλης. Ήταν μια ολόψυχα ρομαντική ανάγνωση από όλους τους ευήκοους συντελεστές, ήτοι, πέραν τού Λεωνίδα Καβάκου, τον επίσης βιολονίστα Αλέξανδρο Σακαρέλλο, τον βιρτουόζο της βιόλας Ηλία-Ίωνα Λιβιεράτο, μέχρι τις φορτισμένες σονοριτέ του βιολοντσελίστα Τιμοθέου Γαβριηλίδη-Πέτριν και τον ευπρόσδεκτα εσωστρεφή πιανισμό του κομψά γενειοφόρου Βασίλη Βαρβαρέσου. Η επιφανειακά απέριττη στο συντονισμό της μουσική αφήγηση προσέδωσε φαταλιστική αύρα στο εναρκτήριο allegro brillante και επέτυχε να αναδείξει την υποβλητική ατμόσφαιρα τού αργού μέρους, συντηρώντας το επίπεδο μυστικιστικής μέθεξης αυτού του οιονεί πένθιμου εμβατηρίου στη λυρική μετάβαση τής ανάπτυξής του και στη επάνοδό του, διπλά πονεμένη μέσα από την ποιότητα και τη μουσικότητα διαχείρισης τής δυναμικής.
Υψηλής εστίασης, ιδεώδους μέτρου και εσωστρεφούς ρομαντισμού υπήρξε και η ανάκρουση τού κουιντέτου με πιάνο σε φα ελάσσονα, έργ. 34 του Μπραμς, που ανέδειξε τόσο την ιδιωματική τραγικότητα τής γραφής του συνθέτη όσο και το αρχιτεκτονικό ενδιαφέρον μιας από τις πλέον αξιομνημόνευτες συνθέσεις μουσικής για τον συγκεκριμένο συνδυασμό. Παρά την διακηρυκτική πρωτοκαθεδρία τού Καβάκου στη συλλογική προμετωπίδα του δίπτυχου Κύκλου συναυλιών, ίσως το μεγαλύτερο μάθημα τού παγκοσμίου ακτινοβολίας αυτού καλλιτέχνη ήταν η εντέλεια τής ενσωμάτωσης και ο βαθμός τής αφομοίωσής του με τους άλλους τέσσερις συνοδοιπόρους του. Η κοινή, εξομολογητική τους διολίσθηση στο αργό μέρος ήταν μία μόνο από συνεχείς εκφραστικές κορυφώσεις μιας σπαρακτικής οικονομίας διαδρομής. Μετά από παρόμοια μυσταγωγική «κατάδυση», λυτρωτικά λειτούργησε η επαναστατική αποφασιστικότητα στη διαχείριση τού σκέρτσο, με μαγική μετάβαση στη λυρική κεντρική παράγραφό του, όπως και η βαρυσήμαντη έναρξη τού φινάλε ως κατευθυντήριος μοχλός μιας καταληκτικής ανάπτυξης με δυσεύρετη ενσυναίσθηση στωικής τραγικότητας. Ενδεχόμενη κυκλοφορία τής αρχειακής ηχογράφησης στοιχηματίζουμε ότι θα αξιολογηθεί ως ένα από τα κοσμήματα της συναυλιακής ιστορίας τού Μεγάρου…
