«Χειμωνιάτικο Ταξίδι» του Σταμάτη Πολενάκη

70

Σκηνοθεσία: Έφη Ρευματά
Σκηνικά: Νίκος Δεντάκης
Κοστούμια: Βάσια Χρονοπούλου
Φωτισμοί: Δημήτρης Μπαλτάς
Βοηθός σκηνοθέτη: Βάσια Χρονοπούλου
Επιμέλεια κίνησης: Περικλής Σκορδίλης
Παραγωγή: Αντώνης Λάμπρος
Φωτογραφίες: Βαγγέλης Φραγκούλης
Επικοινωνία: Γιώτα Δημητριάδη

Παίζουν: Δημήτρης Φραγκιόγλου, Μάρω Μελισσάρη Βασίλης Μπατσακούτσας.
Πιάνο, επί σκηνής: Μάγκυ Μελισσάρη

Μια ιστορία αγάπης με τραγικό τέλος, μέσα από την οποία αποκαλύπτονται μια σειρά από δραματικά γεγονότα, που διαδραματίζονται σε διαφορετικόν τόπο και χρόνο και σημάδεψαν την Ανθρωπότητα. Η  αυτοκτονία τού Γερμανού ποιητή και δραματουργού Χάινριχ φον Κλάιστ*1 (Heinrich von Kleist, 1777 – 1811) και της αγαπημένης του, Ενριέττε Φόγκελ (Henriette Vogel), στη λίμνη Βάνζεε*2(Wansee) έξω από το Βερολίνο, το 1811, μια μυστική συνάντηση αξιωματούχων των «SS», που σφράγισε τη μοίρα εκατομμυρίων Εβραίων, στην ίδια λίμνη, το 1942, αλλά και ο θάνατος του ποιητή Σουβάροφ (Суворов) τον ίδιο χρόνο, από πείνα, στο πολιορκημένο από τους Ναζί Λένινγκραντ. Από το σημείωμα της σκηνοθέτιδας Έφης Ρευματά, διαβάζουμε: «Ένας πανδοχέας φιλοξένησε το ζευγάρι τις δύο τελευταίες μέρες της ζωής του. Οι δυο ερωτευμένοι εμπνέονται από την «Έβδομη Συμφωνία» του Ρώσου συνθέτη Σοστακόβιτς (Shostakovich, 1906 – 1975) και από το έργο τού Αυστριακού συνθέτη Σούμπερτ (Schubert, 1797 – 1828) «Χειμωνιάτικο ταξίδι»*3, αποσπάσματα τού οποίου ερμηνεύει, επί σκηνής, στο πιάνο, η μουσικός Μάγκυ Μελισσάρη (σε κάποιο σημείο ακούγεται, ηχογραφημένο, κι ένα ποίημα του συγγραφέα, με τη φωνή τού ηθοποιού Γιώργου Νινιού) και μέσα από ένα ταξίδι στον χώρο και τον χρόνο, οι τρεις τους – ο καθένας με τον δικό του τρόπο και από τη δική του οπτική – αφηγούνται το παρελθόν, βιώνουν το παρόν και προφητεύουν το μέλλον […]».

Το έργο τού βραβευμένου ποιητή και συγγραφέα Σταμάτη Πολενάκη έχει πολλές αρετές, κατά τη γνώμη μου, καθώς αυτό, πέραν του ερωτευμένου ζευγαριού, φωτίζει σημαντικά γεγονότα, συνδέοντάς τα με το κεντρικό θέμα αλλά, επιπλέον, μας κοινωνεί και σε μεγάλα θέματα, όπως: η πίστη σε μια ανώτερη δύναμη, ο Ναζισμός και η οικολογική καταστροφή τού πλανήτη μας. Η σκηνοθέτιδα Έφη Ρευματά (βοηθός σκηνοθέτη: Βάσια Χρονοπούλου) αξιοποίησε το κείμενο με τον καλύτερον δυνατό τρόπο, προσφέροντας στο κοινό μια παράσταση αξιώσεων, γεμάτη ρομαντισμό, παρά τη σκληρότητα των γεγονότων, στα οποία αναφέρονται οι πρωταγωνιστές. Βόλτες μέσα στο δάσος, με λόγια αγάπης και αφοσίωσης από τους δυο ερωτευμένους (παράνομο ζευγάρι, αφού η Ενριέττε είναι σύζυγος άλλου), γεύματα στις όχθες τής λίμνης, υπό τους ήχους τού πιάνου κ.ά. συνθέτουν μιαν «ονειρική» ατμόσφαιρα. Το απλό μα υπέροχο σκηνικό τού σκηνογράφου Νίκου Δεντάκη, με σκόρπια φύλλα πάνω σε πράσινο χλοοτάπητα, και τα ωραία κοστούμια τής Βάσιας Χρονοπούλου συνέτειναν πολύ στο όλο αποτέλεσμα, βοηθούντων και των υποβλητικών φωτισμών τού Δημήτρη Μπαλτά. Οι τρεις ηθοποιοί υπήρξαν εξαιρετικοί στους ρόλους τους και κινήθηκαν με άψογον τρόπο στις οδηγίες τού χορευτή Περικλή Σκορδίλη. Η Μάρω Μελισσάρη ιδανική Ενριέττε, ο Δημήτρης Φραγκιόγλου άριστος πανδοχέας και ο Βασίλης Μπατσακούτσας άψογος Κλάιστ. Η Μάγκυ Μελισσάρη έπαιξε τα μουσικά κομμάτια με τελειότητα. Οι θεατές παρακολούθησαν μιαν ωραία παράσταση και καταχειροκρότησαν όλους τους συντελεστές, στο τέλος, παρόντος και του συγγραφέα.  (Διάρκεια: 70΄)

Δευτέρα και Τρίτη: 21.00, για 20 παραστάσεις, μέχρι 26/11/19

Οκτώβριος 2019                                                                                                       «Στούντιο Μαυρομιχάλη»
                                                                                                                               Μαυρομιχάλη 134, Αθήνα
                                                                                                                               Τηλέφωνο: 210 6453330

 *1.Ο Χάινριχ φον Κλάιστ (Heinrich von Kleist) γεννήθηκε στις 18 Οκτωβρίου 1777 στη μικρή πόλη τής Φρανκφούρτης Όντερ. Ορφανός από μικρός ζούσε με τη θεία του και στην εφηβεία του στάλθηκε σε οικοτροφείο. Με τη συγγραφή θεατρικών έργων ασχολήθηκε από το 1803 μέχρι το 1811. Η «Σπασμένη Στάμνα», η «Πενθεσίλεια» και πολλά άλλα έργα του θεωρούνται σήμερα κλασικά. Ο ίδιος ήταν καταθλιπτικός και κάποιες επαγγελματικές ατυχίες επιδείνωσαν την κατάστασή του. Τότε έτυχε να συναντήσει τη Χενριέτε Φόγκελ, μια παντρεμένη γυναίκα που έπασχε από ανίατο καρκίνο. Πριν, είχε προτείνει στην ξαδέρφη του μια συμφωνία αυτοκτονίας, την οποία εκείνη αρνήθηκε. Αντιθέτως, η Φόγκελ δέχτηκε με ενθουσιασμό την ιδέα ενός διπλού θανάτου. Ετοίμασαν, επιμελώς, τις τελικές λεπτομέρειες. Ο Κλάιστ, αφού έκαψε τα υπολείμματα των έργων του, το μεσημέρι της 21ης Νοεμβρίου του 1811, βγήκε μαζί της στην εξοχή, στις όχθες της  λίμνης Wannsee, νοτιοδυτικά τού Βερολίνου. Εκεί, ο Κλάιστ πρώτα πυροβόλησε τη Φόγκελ κι έπειτα τον εαυτό του. Την προηγούμενη μέρα είχαν κάνει πρόβα αυτοκτονίας στο πανδοχείο «Στίμμινγκ», έχοντας αφήσει επιστολές, για να σταλούν στα δικά τους πρόσωπα, από τον πανδοχέα.  

*2.Στις 20 Ιανουαρίου 1942, ο Ράινχαρντ Χάιντριχ (Reinhard Heydrich), υπ’ αριθμόν δύο στην ιεραρχία των «SS» -μετά τον Χάινριχ Χίμλερ (Heinrich Luitpold Himmler)- συγκάλεσε, στο παραλίμνιο γραφικό προάστιο του Βερολίνου Βάνζεε (Wansee), διάσκεψη δεκαπέντε ανωτέρων στελεχών τού Γ΄ Ράιχ, ώστε να επιτευχθεί καλύτερος συντονισμός τού σχεδίου “Τελική Λύση τού Εβραϊκού Ζητήματος” (Endlösung den Judenfrage), για την εξόντωση ολόκληρου του Εβραϊκού πληθυσμού τής Ευρώπης. Με την εκτέλεση του σχεδίου αυτού τον είχε επιφορτίσει ο στρατάρχης τού Γ΄Ράιχ Χέρμαν Γκέρινγκ (Hermann Göring).

*3.Ο Σούμπερτ συνέθεσε το «Χειμωνιάτικο Ταξίδι (Winter Reise)» ενώ ήταν πολύ άρρωστος.   Η σκέψη τού θανάτου στοιχειώνει το μυαλό του αλλά, εντέλει, ο ταξιδιώτης τού χειμώνα συμφιλιώνεται με τη μοναξιά του, βαδίζοντας μέσα στο χιονισμένο, γυμνό και σκοτεινό τοπίο.

 

 

                                                                                                                                      Νίκος Μπατσικανής