Bλαντιμίρ Φεντοσέγιεφ

94

Πρόκειται για έναν εκ των κορυφαίων αρχιμουσικών Ρωσικής καταγωγής και τιμηθέντα με πολυάριθμα βραβεία ενώ παγκοσμίως φιλοξενείται από τις μεγαλύτερες φιλαρμονικές και συμφωνικές ορχήστρες.

          Αποδεχόμενος πρόσκληση της Κρατικής Ορχήστρας μας, προσέφερε στο Αθηναϊκό κοινό ένα πρόγραμμα έργων Ρώσων συνθετών διαφόρων εποχών εκτεινόμενο από τον 19ον αιώνα μέχρι και τον 21ον.

          Ο Μόντεστ Μουσόργκσκυ (1839-1881) μέλος της ιδρυτικής πενταμελούς  ομάδος της Εθνικής Ρωσικής Μουσικής, διέθετε στην γραφή του  ζωηρή φαντασία και μεγάλη ικανότητα πλούσιας και μελωδικής ενορχηστρώσεως.Το έργο του, «Μία νύχτα στο φαλακρό βουνό» είναι εμπνευσμένο από μία ιστορία του Νικολάϊ Γκόγκολ  που αναφέρεται στην νυχτερινή οργιαστική σύναξη μαγισσών την παραμονή της γιορτής του Αγ.Ιωάννου του Προδρόμου.

          Η αναγνώριση του έργου σε παγκόσμια έκταση, οφείλεται σε έτερον της πενταμελούς ομάδος, τον συνθέτη Νικολάϊ Ρίμσκυ Κορσακώφ, που εκτελώντας ολοκληρωμένη μετεγγραφή, το διηύθυνε κατά το 1886 στην Πετρούπολη με μεγάλη επιτυχία.

          Κάτω από την μπαγκέτα του Φεντοσέγιεφ, η ορχήστρα με πρωταγωνιστάς τα χάλκινα πνευστά, των οποίων ο καθαρός και υποβλητικός ήχος μας εντυπωσίασε, μεταφερθήκαμε κάτω από υποχθόνιους κρότους και υπερφυσικές φωνές σε οργιώδεις συνάξεις, ενώ ακούγοντας την καμπάνα της εκκλησίας, τα πνεύματα κατά την χαραυγή εξαφανίζονται με την ορχήστρα να σβήνει σε ένα διαδοχικό πιανίσσιμο. Η πεμπτουσία της προγραμματικής μουσικής.

          Το σαξόφωνο, παρά την μεταλλική του όψη ανήκει στην οικογένεια των ξυλίνων πνευστών και ενώ άλλοτε αποτελούσε το κυριότερο όργανο έργων τζάζ, ο Αμερικανός συνθέτης Τζωρτζ Γκέρσουιν το αναβάθμισε σημαντικά εντάσσοντάς το σε συμφωνικά έργα όπως η «Γαλάζια Ραψωδία» κ.α.Κατα τον  ίδιο τρόπο, με το κοντσέρτο για σαξόφωνο και ορχήστρα του  Αντρέϊ Εσπάϊ (1925-2015) ο κορυφαίος σαξοφωνίστας μας Θεόδωρος Κερκέζος, μας εντυπωσίασε με τις δύσκολες καντέντσες του,και  τα περάσματα από την αίσθηση μελαγχολίας σε αυτοσχέδια δεξιοτεχνικά μέρη.  Χρησιμοποιώντας μία εκρηκτική δυναμική ολοκλήρωσε το κοντσέρτο με μία εντυπωσιακή «κόντα» διατηρώντας πάντα για το σαξόφωνο  τον πρωταγωνιστικό ρόλο. Για «ανκόρ» ο παγκοσμίου φήμης Ελληνας σαξοφωνίστας, επέλεξε την συγκινητική προσφορά να μας χαρίσει την «Vocalise» του Ραχμάνινωφ μεταγεγραμμένη από την αρχική  φωνητική της σύνθεση σε μία υπέροχη ηχητικά διασκευή για το λαμπερό αυτό πνευστό.

          Η συναυλία έληξε με την αριστουργηματική 10η Συμφωνία του Ντμίτρι Σοστακόβιτς (1906-1975)που θεωρείται η πλέον φορτισμένη συναισθηματικά από τα άλλα έργα του συνθέτη.Το  moderato του πρώτου μέρους όπου ένα μελαγχολικό θέμα εναλλάσσεται με άλλο λυρικό, ακολουθείται από το γρήγορο και σύντομο allegro του δευτέρου. Το allegretto του τρίτου μέρους αρχίζοντας με ένα θλιβερό βαλς, καταλήγει σε ένα συγγενικό θέμα προς το «Τραγούδι της γης» του Μάλερ, για να καταλήξει στο allegro  ένός  φινάλε που αρχίζει με αργή Εισαγωγή και ολοκληρώνεται με ένα απροσδόκητα αισιόδοξο και λαμπερό τέλος. Εργο που καταφανώς υπερτερεί των άλλων συμφωνιών του Σοστακόβιτς.

                                                          Σοφία  Θεοφάνους