Φιλαρμόνια και Φιλανδός στην Αθήνα

5

του Κυριάκου Π. Λουκάκου

Οι κακομαθημένοι τής «Μπελ Επόκ» Λαμπράκη αδημονούσαμε για τη φιλοξενία τής Philharmonia στη μεγάλη αίθουσα του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών, και μάλιστα υπό την μουσική διεύθυνση ενός νεοσσού της Φιλανδικής σχολής διεύθυνσης ορχήστρας. Ηχογραφήσεις αναφοράς τής χρυσής εποχής τού δίσκου από το ιστορικό σύνολο επέτειναν το διακύβευμα, που όντως απαντήθηκε επιτυχώς από το πρώτο έργο της βραδιάς.

Seong Jin-Cho

Με τιθασευμένους τους νεανικούς του βοστρύχους, ο Santtu-Matias Rouvali εφόρμησε στη συναυλία τής 7ης Μαΐου καλά προετοιμασμένος, όπως αποδείχθηκε,  για το αθηναϊκό του ντεμπούτο, επιλέγοντας μιαν από τις μεγάλες εισαγωγές, εκείνην τής όπερας του Τζοακίνο Ροσσίνι «Σεμίραμις». Η άσκηση έκτασης δυναμικής στα τύμπανα πυροδότησε μια τελετουργική ανάγνωση για αυτό το magnum opus του Πεζαρέζου, με ευγενικά κόρνα να παραλαμβάνουν τη σκυτάλη, καθησυχάζοντας έτσι για την διαχρονικά εγνωσμένη -αλλά όχι ανέκαθεν ελεύθερη διακυμάνσεων- κλάση της  Φιλαρμόνια. Ελάχιστα σκοτεινή ή υπερβόρειας ομίχλης, η ματιά του νεανικού Ρούβαλι δικαίωσε δίχως ξιπασιά την ενορχηστρωτική ποιότητα της παρτιτούρας του Ροσσίνι, με τοσκανίνειας ευλυγισίας και μουσικότητας έγχορδα να την οδηγούν σε διονυσιακή αποθέωση. Η πολυτελής απόδοση όλων των ομάδων και η φινέτσα της εκφοράς αποτελούσαν φυσική προέκταση της απέριττης και εξαιρετικά κομψής κινησιολογίας τού 37χρονου.

Στο μέσον του προγράμματος ακολούθησε το -διεθνώς λιγότερο συχνό σε αίθουσες- 2ο από τα 5 κοντσέρτα για πιάνο και ορχήστρα του Σεργκέι Προκόφιεφ με εξέχοντα σολίστ τον Seong-Jin Cho, τροπαιούχο τού «Διαγωνισμού Σοπέν» της Βαρσοβίας το 2015.  Η σχεδόν παραπλανητικά ρομαντικής εσωτερικότητας είσοδος τού 28χρονου σε αυτό το επίφοβο -ακόμη και για μιαν Άργκεριχ- κονσέρτο  εγκαθίδρυσε μιαν ηχητική σχέση οργάνου και ορχήστρας ιδεώδη ακόμη και για ακροατή της 8ης σειράς στην πλατεία! Η φυσική εκτύλιξη τής μουσικής, με αβίαστες τροπές στην ανάπτυξή της, βασίσθηκε στον καθαρό και εστιασμένο ήχο του Νοτιοκορεάτη, δυναμικό αλλά όχι εκκωφαντικό, που κατέγραψε δεξιοτεχνική υπεροχή στην πηγαία και παράτολμη άνεση διαχείρισης του ακανθώδους andantino, ενώ κυριολεκτικά «ξεπέταξε», με απίστευτη χαλαρότητα και μελετημένες εκφραστικές νύξεις, το αντιστοίχως απαιτητικό scherzo. Οι άθλοι συνεχίσθηκαν στο φινάλε, ευλογημένο με επιδείξεις απαλού toucher σε πλαίσιο υπερταχύτητας και με αδιάπτωτη την πλαστικότητα, τη σαφήνεια και την εγρήγορση της μπαγκέτας στις δαιδαλώδεις εναλλαγές και μεταπτώσεις  τής ατσάλινης παρτιτούρας.

Θριαμβικής ακεραιότητας υπήρξε και η εκτύλιξη της 4ης συμφωνίας του Τσαϊκόφσκι, ερμηνεία εμπροσθοβαρής, χωρίς εκφραστικές υπερφορτώσεις, βασισμένη στις στέρεες αρετές τού σχηματισμού και του χαρισματικού μαέστρου, που αποκάλυψαν υψηλής περιωπής έγχορδα, ξύλινα και χάλκινα και συγκρότησαν πανίσχυρη ατμόσφαιρα, όπως και επίζηλη συνοχή στο μεγάλο πρώτο μέρος, επιβεβαιωτική τής άποψης ότι η Συμφωνία του Τσαϊκόφσκι ενισχύεται από  μετρημένη παρεμβατικότητα της μπαγκέτας. Σημειώσαμε την χωρίς παύση τελική επάνοδο του μεγάλου θέματος μετά από βαθύ diminuendo  στο α’ μέρος, το ελεύθερο αγωγικών ακκισμών, ανάλαφρα λικνιστικό, χτίσιμο του νοσταλγικού δεύτερου, τα εύκαμπτα, εκφραστικά pizzicati τού scherzo (με περίκομψο χορευτή τον αρχιμουσικό!) και το ευπρόσδεκτα μεγαλειώδες φινάλε, ατρόμητης ταχύτητας και ανατριχιαστικής ακρίβειας. Μια λυτρωτική περίσταση!